Chó dại cắn

 

Một nghiên cứu cho biết : trên thế giới bệnh dại giết chết 59000 người mỗi năm và gây tổn thất cho các nền kinh tế với giá tiền hàng tỷ đô la. Hiểu biết vào gánh nặng thực sự của căn bệnh này có thể dẫn tới việc đầu tư nhiều nguồn lực hơn để ngăn chặn nó.

Tử vong cao và tốn kém vì bệnh dại

TS Louise Taylor công tác tại Liên minh Toàn cầu về kiểm soát và bộ phận chống bệnh dại (Global Alliance for Rabies Control) và là điều phối viên của Đối tác nhóm phòng chống bệnh dại (Partners for Rabies Prevention Group) cho biết trong khi các công cụ hiện có để ngăn ngừa tử vong do bệnh dại nhưng chúng không được sử dụng ở nhiều quốc gia bị ảnh hưởng nặng nhất bởi căn bệnh này.

Virus dại hình viên đạn nhìn trên kính hiển vi

Bà nói: “Tại thời điểm này, ước tính rất tốt nhất của chúng tôi từ nghiên cứu sắp đây cho thấy có khoảng 59.000 người trên khắp thế giới đang chết vì bệnh dại mỗi năm và đó mới chỉ là gánh nặng do bệnh dại tại chó được truyền bởi những con chó.

Chó cắn truyền bệnh dại giết nhiều người hàng năm trên thế giới

Vì vậy, bên cạnh những ca tử vong này chúng ta cũng gặp hầu hết vấn đề về thu nhập mà những người này có thể tạo ra bởi thế có 1 giá thành xã hội rộng to hơn, đặc biệt ảnh hưởng hầu hết đến các nước đang phát triển, sau đó toàn bộ các giá bán vào các nỗ lự kiểm soát được đặt ra". Bà nhấn mạnh : “Vì vậy, mặc dù nỗ lực kiểm soát là không đủ để ngăn chặn tất cả các trường hợp tử vong, họ đang ngăn chặn một số lượng to các trường hợp tử vong. Vì vậy, lúc chúng ta cộng toàn bộ những giá thành cùng với nghiên cứu sắp đây vào cơ bản đã chỉ ra và nói: tổng chi phí khoảng 8,6 tỷ đô la cho nền kinh tế thế giới mỗi năm”.

Mặc dù bệnh tồn tại nhiều tại loài dơi, nhưng bệnh dại lây lan chính yếu là do chó cắn người. Đàn ông và trẻ em trai thường bị chó dại cắn nhiều hơn so với phụ nữ và trẻ em gái.

Trẻ em trai thường bị chó dại cắn nhiều hơn trẻ em gái

Theo bà Taylor, WHO ước tính có khoảng 40 - 60% các nạn nhân là trẻ em dưới 16 tuổi, bệnh được truyền từ chó sang người mà trẻ em thì có xu hướng dễ bị thu hút bởi những con chó. Trẻ em có thể không biết phải làm thế nào để cư xử lúc gặp 1 con chó, chúng có thể kích động con chó nhiều hơn so với một người lớn bởi thế trẻ em có xu thế bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi chó cắn và vết cắn cũng nặng hơn.

Bệnh dại nhiều do chó không được tiêm chủng

Hầu hết các lục địa như Châu Phi, châu Á và châu Mỹ Latinh là những khu vực lưu hành bệnh dại. Trong lúc việc tiêm chủng cho chó là thói quen ở Mỹ và các nước phát triển khác thì điều đó lại không được Quan tâm đúng mức tại các quốc gia đang phát triển.Chi phí để chủng ngừa cho 1 con chó có mức chi phí từ 1-5 USD ví dụ chủng ngừa đại trà giống như tại Mỹ. Nhưng bà Taylor nói rằng điều đó có thể là 1 khó khăn tài chính đối với 1 gia đình nghèo. “Ở các nước đang phát triển, trung tâm hạ tầng của các hệ thống thú y và cả hệ thống y tế cũng chỉ ở mức phát triển thấp, và không có các mạng lưới phân bố trên quy mô rộng để tiêm phòng, chúng tôi cũng đang kiếm tìm một quần thể thực sự là rất nghèo cho nên những người này không nhất thiết phải có tiền sẵn để tiêm chủng cho những con chó của họ và đó cũng là 1 vấn đề tiếp nhân thức và chúng ta cũng cần phải xây dựng tiếp nhân thức là căn bệnh này có thể được bộ phận ngừa”.

Nếu nhiều con chó chưa được tiêm chủng thì sẽ nhiều người dân bị chó cắn truyền bệnh dại

Bà Taylor trình bày những phát hiện của nghiên cứu này là 1 báo cáo vào tình hình hiện nay trong công tác bộ phận chống bệnh dại trên toàn cầu: “Những tình hình bây giờ có rất nhiều vấn đề sức khoẻ ưu tiên khác, đó là 1 sự cân bằng vô cùng khó khăn và những gì chúng tôi thấy là bệnh dại tại chó có vẻ như không tiếp nhân được sự chú ý mà nó đáng ra phải thực sự nằm trong các khiếu nại sức khỏe ưu tiên mang tính cạnh tranh khác”.

Tiêm bộ phận dại cho chó là cách tốt nhất để bộ phận bệnh dại cho chó và cho người

Thực ra, Tổ chức Y tế toàn cầu (WHO) đã phân loại bệnh dại tại chó là một bệnh nhiệt đới bị lãng quên (neglected tropical disease). Bà Taylor muốn bệnh dại là 1 trong những khiếu nại sức khỏe ưu tiên nằm trong các Mục tiêu phát triển vững bền mới (Sustainable Development Goals_SDGs) về cuối năm nay. Bởi vì có đa số con chó chưa được tiêm chủng nên có số lượng to người dân phải được xử lý sau khi bị chó cắn. Họ phải tiếp nhân được một loạt các mũi tiêm thuốc để ngăn ngừa căn bệnh hầu như luôn luôn gây tử vong. Bà Taylor cho biết ở châu Á có khoảng 26 triệu người được điều trị sau phơi nhiễm mỗi năm. 15 triệu trong số đó là tại Trung Quốc nhưng ở châu Phi nhiều người bị cắn bởi 1 con chó dại không có điều kiện tiếp cận với điều trị cứu mạng sống. Theo Bà dự bộ phận là cách tốt nhất để cứu mạng sống tại cả động vật và ở người.

BS. Ninh Hồng

(Theo www.impe-qn.org.vnimpe-qnvn ; voanews.com)

Ma trận Đông dược

Ðối phó với bệnh tay - chân - miệng

Hải sâm bổ thận, tráng dương